Leki po przeszczepie - jak planować zapotrzebowanie?
Po przeszczepieniu narządu, większość pacjentów może cieszyć się poprawą jakości życia, ale jednocześnie musi zmierzyć się z wieloma wyzwaniami zdrowotnymi. Jednym z najważniejszych aspektów postępowania po przeszczepie są zalecone leki, które odgrywają istotną rolę w utrzymaniu prawidłowego funkcjonowania nowego narządu i zachowania ogólnego, dobrego stanu zdrowia. Niektóre z nich należy przyjmować do końca życia, natomiast inne będą potrzebne tylko przez ograniczony czas. Dość często zdarza się, że w tygodniach i miesiącach po przeszczepie dawka zostaje zmniejszona, a niektóre działania niepożądane stają się mniej uciążliwe lub nawet znikają.
W przypadku wystąpienia działań niepożądanych należy poinformować o tym fakcie personel medyczny, który dostosuje dawkę przyjmowanego leku po przeszczepie lub zamieni go na inny.
Jak działają leki immunosupresyjne?
Leki immunosupresyjne zmniejszają zdolność układu odpornościowego do odrzucenia przeszczepionego narządu oraz pozwalają zachować wystarczającą odporność, aby zapobiec przytłaczającej infekcji. Działają w bardzo wąskim zakresie w organizmie - przyjęcie zbyt małej dawki może spowodować odrzucenie narządu, natomiast zbyt duża jest i toksyczna dla organizmu. Dlatego istotne jest zażywanie dokładnie tych leków, które zostały przepisane zgodnie z zalecanymi dawkami.
Zakup leków po przeszczepie
W całym procesie farmakoterapii ważne jest regularne liczenie i sprawdzanie stanu zaordynowanych leków. Doprowadzenie do deficytu leków jest nieostrożne, niebezpieczne i niepotrzebne. Pacjent powinien zaplanować wizytę u specjalisty dużo wcześniej, niż skończą mu się leki. Lekarz rodzinny może wystawić receptę na leki na podstawie specjalnej listy poświadczonej przez lekarza transplantologa. Podczas wizyty u innych specjalistów (dentysta, ginekolog, kardiolog itp.), pacjent powinien poinformować o przyjmowanych lekach oraz wskazane jest, aby miał przy sobie paszport przeszczepu. Jakiekolwiek zmiany jednego leku immunosupresyjnego na inny o tej samej nazwie chemicznej powinny być zawsze konsultowane z lekarzem transplantologiem. Konieczne jest sprawdzenie zakupionych leków i przyjrzenie się każdej etykiecie. Jeśli coś uległo zmianie, należy natychmiast skontaktować się z farmaceutą w celu wyjaśnienia.
Przechowywanie i przyjmowanie leków po przeszczepie
Najważniejsze jest, aby leki przechowywane były w takim miejscu, o którym pamięta pacjent. Istotne jest aby przechowywać je w miejscu suchym, ciemnym, w temperaturze pokojowej. Zazwyczaj nie powinno się przechowywać leki po przeszczepie w lodówce, chyba że pacjent otrzymał specjalne instrukcje. Wszystkie leki należy przechowywać w miejscu niedostępnym dla dzieci i odseparować od leków innych osób, aby nie doszło do pomyłki. Leki immunosupresyjne często wchodzą w interakcję z wieloma innymi lekami, zwłaszcza niektórymi antybiotykami a także innymi ogólnodostępnymi. Nigdy nie należy przyjmować żadnych leków, w tym ziół lub suplementów, bez uprzedniego omówienia ich z lekarzem, pielęgniarką lub farmaceutą. Przede wszystkim nie można stosować preparatów, które opisywane są jako „wzmacniające odporność”, gdyż leki immunosupresyjne celowo obniżają odporność, by przeszczepiony narząd nie został odrzucony. Dobrym pomysłem jest zakup specjalnego organizera leków – pojemnika, który jest zaprojektowany w taki sposób, aby pomóc pacjentowi w przyjmowaniu medykamentów.
